Ισπανία, όπως Ελλάδα ...

Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Τα επιτόκια δανεισμού ανεβαίνουν, ο πρωθυπουργός της χώρας διαβεβαιώνει ότι δεν χρειάζεται εξωτερική βοήθεια, αρχίζει η κουβέντα για έξοδο από το ευρώ και η Ευρωζώνη ετοιμάζει ένα ειδικό ταμείο το οποίο θα αντιμετωπίσει την κατάσταση. Η Γερμανία, όπως πάντα, ξεκινά με ένα “όχι σε όλα”, αλλά τελικά θα αναγκαστεί να κάνει αρκετά βήματα υποχώρησης.

Αν το “σενάριο” σας θυμίζει την Ελλάδα στις αρχές του 2010 δεν κάνετε λάθος. Μόνο που αυτή τη φορά η υπόθεση αφορά στην Ισπανία, η οποία αντιμετωπίζει παρόμοια προβλήματα, παρόλο που οι διαφορές είναι αρκετές.

Το “περίεργο” είναι ότι η  Ισπανία ήταν υπόδειγμα στο παρελθόν, λόγω του χαμηλού δημόσιου χρέους και των μικρών δημοσίων ελλειμμάτων.  Ηταν το “καλύτερο παιδί” του Μάαστριχτ.

Σήμερα, όμως η χώρα των ταυρομάχων βρίσκεται σε ύφεση, οι τράπεζές της καταρρέουν από το ξεφούσκωμα της αγοράς ακινήτων και αδυνατεί να μειώσει το δημόσιο έλλειμμά της. Τα επιτόκια δανεισμού της έχουν ανέβει στα ύψη και παρασύρουν και εκείνα της Ιταλίας.

Η Κομισιόν ετοιμάζεται να παρατείνει κατά ένα μέχρι το 2014 την προθεσμία για μείωση του ελλείμματος στο 3%.
Προτείνει επίσης τη δημιουργία ενός “Πανευρωπαϊκού Ταμείου Τραπεζών”, το οποίο θα εγγυάται  τις καταθέσεις,  θα επιβλέπει τις τράπεζες σε όλη την ευρωζώνη και θα τις ενισχύει εφόσον αντιμετωπίζουν προβλήματα, ώστε να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στον κλάδο και να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος εκροής καταθέσεων από τις αδύναμες χώρες.

Η Γερμανία ήδη διατυπώνει επιφυλάξεις, αλλά αυτό είναι αναμενόμενο: Ενόψει του σκληρού παζαριού που θα γίνει στα τέλη Ιουνίου, η κυρία Ανγκελα Μέρκελ δεν πρόκειται να παραχωρήσει σπιθαμή χωρίς ανταλλάγματα. Το πιθανότερο, πάντως, είναι ότι η πίεση των πραγμάτων θα την αναγκάσει να υποχωρήσει.

Αλλά είναι και βέβαιο ότι θα χρειαστούν πολύ γενναιότερα μέτρα από ένα ταμείο διάσωσης τραπεζών με χρήματα των ευρωπαίων φορολογουμένων, για να τεθεί υπό έλεγχο η κρίση χωρίς να καταστραφεί το ευρώ.

Στο βαθμό  που η “ισπανική” πυρκαγιά θα γίνει αφορμή για λιγότερη λιτότητα και περισσότερα χρήματα στο “κοινό ταμείο”  θα είναι μια θετική εξέλιξη για το ελληνικό ζήτημα. Οπως θετικό είναι και το ότι η συζήτηση αναγκαστικά θα στραφεί γύρω από τις παρενέργειες της λιτότητας και την ανάγκη μέτρων για την ανάπτυξη.

Η χώρα μας μπορεί να εκμεταλλευτεί τη συγκυρία, εφόσον αρθεί στο ύψος των περιστάσεων.

Γιατί σε κάθε βήμα υπάρχει ο κίνδυνος να “φουντώσουν” οι -ακραίες και μειοψηφικές προς το παρόν- φωνές που θέλουν μεν περισσότερη και βαθύτερη Ευρώπη, αλλά χωρίς την Ελλάδα.

Η επέκταση των προβλημάτων, πάντως, δικαιώνει την άποψη ότι η κρίση οφείλεται κατά κύριο λόγο στα δομικά προβλήματα της ευρωζώνης και ότι οι “ηθικολογίες” περί “σπάταλων και αμαρτωλών Ελλήνων” ήταν ένα προπέτασμα καπνού για την πολιτική αβελτηρία των ηγεσιών της Ευρωζώνης. Χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν έχει στρεβλώσεις και ανεπάρκειες, οι οποίες ενέτειναν τα προβλήματα και έφεραν τη χώρα στη θέση του “αδύναμου κρίκου” που έσπασε πρώτος.

Αποδεικνύεται όμως ότι έχει βάση η θέση του ΣΥΡΙΖΑ ότι το ελληνικό πρόβλημα είναι πρωτίστως ευρωπαϊκό και ότι σε αυτό επίπεδο πρέπει να αντιμετωπιστεί. Αλλωστε, σε αυτή τη λογική φαίνεται να προσχωρούν με διάφορες παραλλαγές και άλλες πολιτικές δυνάμεις.

Είναι αλήθεια, όμως, και ότι η διάθεση της Ευρώπης να πραγματοποιήσει μια στροφή δεν υπήρχε μέχρι πρότινος. Το “παράθυρο” για μια στροφή στην πολιτική άνοιξε με το αποτέλεσμα των ελληνικών και γαλλικών εκλογών, ενώ τώρα τα γεγονότα στην Ισπανία επισπεύδουν τις εξελίξεις.

Από την άλλη πλευρά, στη διεθνή πολιτική δεν αρκεί να έχεις δίκιο. Πρέπει και να μπορείς να το... βρεις. Η Ελλάδα θα χρειαστεί επεξεργασμένο σχέδιο, πολυμέτωπη διαπραγμάτευση και σκληρή πολύμηνη μάχη για να διαμορφώσει ένα νέο πλαίσιο για το ελληνικό ζήτημα στην Ευρωζώνη.

Tο άρθρο είναι αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Πρώτο Θέμα"

----------------

ΣΧΕΤΙΚΑ:

 

 

• «Έξι λόγοι για τους οποίους η Ισπανία θα φύγει πρώτη από το ευρώ»

• Εγκαταλείποντας τον … «Τισπανικό»!

• "Le Soir": «Πολύ δύσκολη η χρηματοδότηση της Ισπανίας»

• Σφίγγει ο κλοιός στην Ισπανία - 19 δισ. ευρώ ζητά η Bankia